Post Description

IN MEMORIAM FRANS BRUGGEN (1934-2014)

Voor deze gelegenheid heb ik 4 TV-opnamen gebundeld en omgezet in MKV.

40 jaar geleden bestempelde Frans Brüggen de uitvoering van de grote Weense klassieken tot 1 grote leugen wat tot grote oproer en discussie leidde bij dirigenten, orkesten en ensembles, wat de 
bedoeling was van de Notenkrakers beweging waar Bruggen deel van uitmaakte. 
Reeds in die jaren verrichtte hij veel pionierswerk in de "authentieke" uitvoeringspraktijk; de muziek uit de klassieke periode dient te worden gespeeld op instrumenten uit de tijd waarin de muziek 
is gecomponeerd vanuit de originele partituur/bron.
Samen met Nikolaus Harnoncourt en Gustav Leonhardt behoort hij tot de eerste generatie musici die echt zijn stempel heeft gedrukt op de oude muziek.

Hij begon als blokfluitist. Met zijn energieke virtuositeit maakte hij het instrument bekend over de hele wereld. O.a. zijn plaat met de blokfluitsonates van Handel met Leonhardt op klavecimbel hebben een onuitwisbare indruk op mij achtergelaten. Bovenal was hij 1 van de allergrootste dirigenten die ons land gekend heeft. Wat mij betreft samen met Haitink, Leonhardt, Van Beinum, Mengelberg en Hans Vonk die zo onterecht werd gepasseerd in het chefdirigentschap van het KCO voor Chailly. En nu zien ze Jaap van Zweden niet eens staan. Een schande.

De laatste jaren verslechterde Brüggen's gezondheid. Zijn laatste optredens met het Orkest van de Achttiende Eeuw dirigeerde hij vanuit een rolstoel. Doch zijn innerlijke kracht bleef overeind 
zoals zijn laatste opnamen bevestigen.
Dat zijn de cd-opnamen met Mozarts laatste symfonieën, waarvan jullie de beeldopname in deze spot treffen.

Wat al 40 jaar lang treft is de transparantie en verfijning maar vooral de puurheid, bescheidenheid en eerlijkheid van zijn dirigentschap. Termen die overigens ook van toepassing zijn op "zijn" orkest.
In zijn orkest van de 18e eeuw zijn de strijkinstrumenten besnaard met darmsnaren, en zien we natuur,- hoorns en trompetten. De stemming is ruim een toon lager zoals we dat thans gewend zijn. Althans; de muziek van Bach wordt in een andere stemming gespeeld dan de Franse muziek van Rameau en de muziek van Mendelssohn staat weer in een hogere stemming dan de muziek van Haydn, mozart en Beethoven. Mendelssohn en Chopin vormen in Bruggen's visie de grens van wat mogelijk is met zijn orkest. De muziek van bijvooreeld Berlioz was voor hem "een brug te ver".

Ik heb de tv-opnamen genummerd in een bepaalde volgorde die begint met de Mozart symfonieen die op cd zijn uitgebracht en vormen zijn allerlaatste cd opnamen. Het orkest is wat groter ivm de grote concertzaal. Mozart heeft onderhavige symfonieen zelf nooit horen uitvoeren maar de orkesten in zijn tijd waren lang niet zo groot als waarmee ze hier worden uitgevoerd. Ook waren de muzikanten niet zo goed en waren de instrumenten in slechtere staat dan waarin wij ze nu zien. De huidige darmsnaren zijn superieur met die in Mozarts tijd. Instumenten waren veel gevoeliger voor 
temperatuurschommelingen en ontstemden zeer snel.
Uit 2013 het zien we het fraaie en onvergetelijke Koninginnedagconcert.
Dan de suites van Bach en Rameau waarin slechts een ensemble als het Freiburger barockorchester kan wedijveren met het orkest van de 18e eeuw. Dat is zo'n flitsend Duits orkest waarbij je op het puntje van je stoel zit. Echter hebben zij Bruggen niet. Bovendien klinkt het orkest van de 18e eeuw "warmer".

De handbewegingen van Bruggen zijn altijd raadselachtig voor mij gebleven waar ik andere dirigenten altijd kan volgen. Zelfs de dwarrelende vingers van Gergiev "begrijp" ik. Ook lijkt Bruggen niet accuraat de maat aan te geven, of althans de 1e tel te bepalen. Van interviews met orkestleden weet ik dat ze dat beamen. Ze zeggen zelfs dat Bruggen geen "echte" dirigent is.
Dat mag allemaal best waar zijn maar weet hij de muziek een hartslag en een ziel te geven.

Hopelijk komt nog 1 en ander op dvd/bluray uit maar tot die tijd zal ik mijn Bruggen verzameling koesteren zolang mijn harde schijven het uithouden. Zijn concertante uitvoering van Mozarts Die
Entführung aus dem Serail die ik in 2011 bijwoonde is onvergetelijk. Zijn 2e cyclus Beethoven symfonieen, de laatsten van Mozart, onderhavige tv-opnamen en zijn DVD met Chopin concerten gaan sowieso mee naar het onbewoonde eiland. 

Over de docu, die afgelopen zondag is opgenomen kan ik niets zinnigs zeggen want die heb ik zelf nog niet eens gezien.


1. Mozarts - Last 3 Symphonies
Symphony No.39
Symphony No.40
Symphony No.41
Orchestra of the 18th Century
Recorded Live at: De Doelen Concert Hall, Rotterdam

2. Koninginnedagconcert 2013
Felix Mendelssohn -Bartholdy
Symphony no.4, Italian (1833)

Frederic Chopin 
Pianoconcerto No.2
Dina Yoffe, piano
Orchestra of the 18th Century
Recorded Live at: Royal Palace Noordeinde

3. NTR Podium
Johann Sebastian Bach (1685-1750)
Suite Nr.1 voor Orkest in C.grote terts BWV 1066

Jean-Philippe Rameau (1683-1764)
Orkestsuite uit Nais
Orchestra of the 18th Century
Recorded Live at: Concertgebouw Amsterdam

4. Documentary
Het Uur van de Wolf: Met extra liefde

Op de bijgeleverde NFO staat overigens het zelfde lijstje als hierboven.
http://binsearch.info/viewNFO.php?oid=130762670&server=

DISCLAIMER
Mijn uiterst subjectieve overwegingen worden ter plekke bedacht en in getikt waardoor het niet onmogelijk is dat er een grammaticale dan wel spel voud wordt aangetroffen.
Laat aub een berichtje na wanneer je 'm meeneemt/waardeert dan weet ik waar ik het voor doe.
Spots worden gecontinueerd indien er voldoende interesse is.